کارت شبکه

کارت شبکه چیست ؟

کامپیوترها جهت اتصال به هم و استفاده از برنامه هاى هم و اشتراک برنامه ها از نظر سخت افزارى احتیاج به کارت شبکه یا LAN Card دارند. که بطور معمول در بازاردو نوع کارت معمول می باشد. یک قسم آنها کارتهاِی 10 در 10 بوده و قسم دیگر کارتهای 10 در 100 میباشند. جهت کنترل اتصال درست کارت شبکه به کامپیوتر مىتوانید روى آیکون MyComputer کلیک راست نموده و ازقسمت Properties پوشه Device manager را انتخاب نمایید. در بین ابزارهاى نصب شده طبق شکل باید در قسمت Network adapters ،نام ومشخصات کارت شبکه شما وجود داشته باشد.

اگر در این بخش علامت سوال یا تعجب به شکل زرد رنگ وجود داشته باشد نشان مىدهد که راه انداز (Driver ) کارت شبکه شما ناقص بوده و درست نصب نشده است و بایستى طبق روشهاى Hardware settings آنرا برداشته(Remove) و با Refresh ، یا از قسمت Add new hardware در بخش کنترل پنل ( Control panel ) درایور یا راه انداز مناسب و صحیح آنرا نصب نمایید. (براى مشاهده جزئییات نصب یک سخت افزار در صورت لزوم به جزوه آموزش نصب و راه اندازى ویندوز و تنظیمات کامپیوتر از همین سرى جزوات مراجعه نمایید.)

توجه نمایید که بعد از نصب کارت شبکه، آیکون Network Neighborhood در روى میز کار (Desktop ) مشاهده خواهد شد که بعدا" به توضیح تنظیم آن خواهیم پرداخت.

 از آنجاییکه ما معمولا" دو نوع شبکه BNC و HUB را مورد استفاده قرار می دهیم بر روی اکثر کارتها جهت اتصال هر دو نوع رابط وجود دارد. 

حافظه

حافظ دائمی (HDD) چیست؟

تقریباً هر کامپیوتر رومیزی و سرور دارای یک یا چند هارد دیسک میباشد. هر پردازنده مرکزی و سوپرکامپیوتر در حالت عادی به صدها عدد از این هارد دیسک متصل است. امروزه دستگاههای زیادی را می توان یافت که تا چندی پیش از نوار (Tape) استفاده میکردند ولی حال از هارد دیسک استفاده میکنند. این تعداد انبوه از هارد دیسکها یک کار را به خوبی انجام میدهند. آنها اطلاعات دیحیتال را به یک فرم تقریباً همیشگی ذخیره میکنند. آنها این توانایی را به کامپیوترها می دهند تا در هنگامی که برق میرود اطلاعات خود را بیاد بیاورند.

اساس هارد دیسک

هارد دیسکها در دهه 1950 اختراع شدند. در ابتدا آنها دیسکهای بزرگی به ضخامت 20 اینچ بودند و فقط مقدار محدودی مگابایت اطلاعات میتوانستند ذخیره کنند. در ابتدا نام آنها "دیسکهای ثابت یا ماندنی" (Fixed Disks) یا وینچسترز (Winchesters) (یک اسم رمز که قبلا برای یک محصول محبوب IBM استفاده می شده.) بود. بعدا برای تشخیص هارد دیسک از فلاپی دیسک نام هارد دیسک بر روی آنها گذاشته شد.

هارد دیسکها یک صفحه گرد سخت (بشقاب) دارند که قادر است میدان مغناطیسی را نگه دارد، بر خلاف لایه پلاستیکی انعطاف پذیری که در فلاپیها و کاستها دیده می شود.

در ساده ترین حالت یک هارد دیسک هیچ تفاوتی با یک نوار کاست ندارد. هم هارد دیسک و هم نوار کاست از یک تکنیک برای ذخیره کردن اطلاعات استفاده میکنند . این دو وسیله از مزایای عمده ذخیره سازی مغناطیسی استفاده میکنند. میدان مغناطیسی براحتی پاک و دوباره نوشته می شود. این میدان براحتی می تواند الگوی شار مغناطیسیای که بر روی میدان ذخیره شده را بیاد بیاورد.

نوار کاست در برابر هارد دیسک

بیایید باهم نگاهی به بزرگترین تفاوتهای بین نوار کاست و هارد دیسک داشته باشیم :

- ماده مغناطیسی قابل ظبط در کاست بر روی یک نوار نازک پلاستیکی روکش شده است. در یک هارد دیسک ماده مغناطیسی قابل ضبط روی یک صفحه آلومینیومی یا شیشهای با دقت بالا، لایه بندی شده است، همچنین این صفحه به خوبی صیقل داده شده تا هر گونه ناهمواری از بین برود.

- در نوار کاست هِدِ خواندن/نوشتن (Read/Write Head) مستقیما با نوار در تماس است. در یک هارد دیسک هد خواندن/نوشتن در بالای صفحه حرکت میکند و در حقیقت هیچ وقت با صفحه تماس نمییابد.

- در یک نوار کاست شما برای اینکه به یک نقطه خاص دسترسی داشته باشید باید از دکمههای جلوبر (Fast-Forward) و معکوس (Reverse) استفاده کنید که این امر در یک نوار طولانی می تواند زمان زیادی صرف کند. در یک هارد دیسک شما بطور تقریبی میتوانید فورا به هر نقطه روی سطح دیسک حرکت کنید.

- در یک نوار کاست، نوار با سرعت 2 اینچ در ثانیه (تقریبا 5/08 cm در ثانیه) از بالای هد حرکت میکند درحالی که در هارد دیسک یک صفحه آن میتواند با سرعتی بالغ بر 3000 اینچ در ثانیه در زیر هد چرخش کند.

- در یک هارد دیسک اطلاعات در دامنههای مغناطیسی بی نهایت کوچکی در مقایسه با نوار کاست ضبط میشوند. کوچک بودن این دامنهها بعلت دقت صفحه (بشقاب) و سرعت هارد دیسک می باشد.

بعلت این تفاوتها یک هارد دیسک قادر است مقدار شگفت انگیزی از اطلاعات را در فضای کوچکی ذخیره کند. یک هارد دیسک همچنین میتواند در کسری از ثانیه به هرکدام از اطلاعات دسترسی داشته باشد.

ظرفیت و توان اجرایی

یک کامپیوتر رومیزی به طور معمول یک هارد دیسک با ظرفیتی بین 20 تا 120 گیگابایت دارد که اطلاعات بصورت فایلها در آن ذخیره شده اند. در ساده ترین تعریف یک فایل به مجموعهای از بایتها گفته میشود. در این بایتها ممکن است کدهای اسکــــِی (ASCII Codes) کاراکترهای مربوط به یک نوشته ذخیره شده باشد، یا اینکه می توانند شامل دستورات یک برنامه نرم افزاری برای اجرا شدن توسط کامپیوتر باشند، یا اینکه می توانند شامل پیکسل رنگهای یک تصویر GIF باشند، هیچ فرقی نمی کند که در این بایتها چه چیزی ذخیره شده است، به هرحال یک فایل حقیقتاً یک رشته از بایتها می باشد. هنگامی که یک برنامه در حال اجرا شدن است و تقاضای یک فایل را می کند، هارد دیسک بایتهای آن را بازیابی میکند و آنها را به CPU میفرستد.

ما دو راه برای اندازه گیری توان اجرایی یک هارد دیسک داریم:

- سرعت انتقال اطلاعات (Data Rate): سرعت انتقال اطلاعات برابر است با تعداد بایتهایی که هارد دیسک می تواند در هر ثانیه در اختیار CPU قرار دهد. سرعتهایی مانند 5 تا 40 مگابایت در ثانیه معمول هستند.

- زمان جستجو (Seek Time): زمان جستجو مقدار زمان بین درخواست CPU برای یک فایل و اولین بایت فرستاده شده به CPU میباشد. زمانهایی بین 10 تا 20 میلی ثانیه معمول هستند.

پارامتر دیگری که در اینجا برای هارد دیسک ها مطرح است ظرفیت میباشد، که عبارت است از تعداد بایتهایی که هارد دیسک میتواند نگهداری کند.

اعضای داخلی: بورد الکترونیکی

بهترین راه برای اینکه بفهمیم یک هارد دیسک چگونه کار میکند این است که نگاهی بدرون آن داشته باشیم؛ (بخاطر بسپارید که باز کردن یک هارد دیسک باعث خرابی آن می شود، بنابراین این بخش چیزی نیست که شما بتوانید در خانه امتحان کنید مگر اینکه یک هارد از بین رفته داشته باشید.)

هارد دیسک در واقع یک جعبه آلومینیومی مهر و موم شده میباشد که مدارات الکترونیکی کنترل کننده در یک طرف آن ضمیمه شده است. همچنین کنترلهای الکترونیکی، سیستم خواندن/نوشتن و همچنین موتور که صفحات را میچرخاند در آنجا وجود دارند.

این مدارات الکترونیکی یک میدان مغناطیسی نیز بر روی سطح دیسک در میان بایتها ایجاد می کنند (برای خواندن) و یک میدان مغناطیسی نیز بر روی بایتها متفاوت با میدان اولی ایجاد می کنند (برای نوشتن)، این اجزای الکترونیکی بر روی یک بورد کوچک جمع شدهاند تا از دیگر اجزاء جدا شوند.

اعضای داخلی: در زیر بورد

در قسمت زیرین بورد اتصالات موتور چرخاننده صفحات قرار دارد و همچنین حفرهای فیلتر شده (برای جلوگیری از ورود گرد و غبار) برای یکسان کردن فشار هوای بیرون و درون هارد دیسک قرار دارد .

با برداشتن پوشش هارد دیسک قسمت درونی هارد دیسک آشکار میشود که بینهایت ساده ولی بسیار دقیق و مختصر میباشد :

- بشقاب ها (Platters): این صفحات معمولاً با سرعت 3600 تا 7200 دور در دقیقه (rpm) در هنگام فعالیت درایو چرخش میکنند. این صفحات به شکلی ساخته شدهاند تا تحمل این چرخش را داشته باشند، همچنین این صفحات بسیار صاف و صیقلی هستند (بطوری که شما در تصویر میتوانید انعکاس تصویر عکاس را در صفحات ببینید... راه سادهای برای اجتناب از آن وجود نداشت!).

- بازوی متحرک (Arm): این قطعه هد خواندن/نوشتن را در بالای صفحات نگهداری میکند و بوسیلۀ دستگاهی که در قسمت گوشۀ بالا قرار دارد کنترل میشود. بازو قادر است هدها را از مرکز تا لبۀ صفحات حرکت دهد. مکانیزم عمل بازو و دستگاه آن بسیار دقیق و سریع میباشد. یک بازو در یک هارد دیسک معمولی فاصلۀ بین مرکز تا لبۀ دیسکها را می تواند 50 بار در ثانیه طی کند – دیدن این عمل از نزدیک حتماً شما را متحیر خواهد کرد!

اعضای داخلی: صفحات و هدها

برای افزایش مقدار اطلاعاتی که درایو قادر است ذخیره کند اکثر هارد دیسکها دارای سیستم چند بشقابی (Multi Platters) هستند. درایوی که در شکل زیر مشاهده می کنید سه بشقاب و شش هد خواندن/نوشتن دارد.

بعضی از درایوها از یک کانال مارپیچ صوتی (Voice Coil) استفاده میکنند – همان تکنیکی که در بلندگو برای به لرزش درآوردن مخروط بلندگو استفاده شده در اینجا نیز برای حرکت بازوها استفاده میشود.

ذخیرۀ اطلاعات

اطلاعات برروی صفحات هارد دیسک بصورت قطاعهای دایرهای (Sectors) و شیارها (Tracks) ذخیره میشوند. ترکها دوایر متحدالمرکزی هستند و سکتورها قسمتهای جدا شدهای روی این شیارها هستند.

یک ترک نوعی برنگ زرد در شکل و همچنین یک سکتور نوعی برنگ آبی یک سکتور تعداد ثابتی از بایتها را در خود دارد – برای مثال 256 یا 512. بعداً سکتورهای درایو در سیستم عامل گروه بندی میشوند و به هر گروه از این سکتورها یک خوشه (Cluster) گفته میشود.

ترکها و سکتورها در مرحله شکل دادن سطح پایین (Low Level Format) شکل میگیرند. در این مرحله نقاط شروع و پایان سکتورها بر روی صفحات نوشته میشود. این مرحله درایو را آماده می کند تا بلوکهایی از بایتها را در خود نگهداری کند. ساختمان بندی درایو برای ذخیرۀ فایلها در شکل دادن سطح بالا (High Level Format) صورت میگیرد، عملی که در این نوع فرمت صورت می گیرد مانند این است که بخواهیم کمدهای مخصوص پروندهها را در سکتورها قرار دهیم. این نوع فرمت درایو را برای نگهداری فایل ها آماده می کند.

CD/RW

سی دی رام و سی رایتر (CD/RW) چه هستند؟

 CD-ROM چیست ؟ 

دیسکهای فشرده صفحاتی از جنس پلاستیک به شعاع ۱۲ سانتی متر هستند که لایه ای آلومینیومی روی آنها نشسته است ، لایه ای از جنس پلی کربنات آن را می پوشاند و قشر محافظ لاکی روی دیسک آن را از گردو خاک و خش محفاظت می کند. حفره ای دایره ای به قطر ۱۵ میلی متر در وسط دیسک قرار داد. سی دیها مانند صفحه های گرامافون ، فقط یک شیار (TRACK) مارپیچی داده ای دارند. این شیار از مرکز دیسک به سمت بیرون خوانده می شود.

CD-ROM ها هر روز و هر روز سریعتر می شوند اما سریعترین آنها ممکن است از دستگاههای قبلی کندتر و یک دستگاه اسما " کند هم ممکن است از دستگاههای به ظاهر سریع سریعتر عمل کند. چگونه ؟ چه کسی بررسی کرده است که یک دستگاه سی دی رام (CD-ROM) دقیقا" به همان سرعتی عمل می کند که روی بسته بندی آن نوشته شده است ؟ آیا واقعا" لازم است دستگاه سی دی رام خود را با یک نوع جدیدتر عوض کنید؟ شما به عنوان یک خریدار حق دارید در قبالی پولی که می دهید دستگاه بهتری به دست بیاورید. 

CD-ROM مخفف انگلیسی کلمات دیسک فشرده - حافظه فقط خواندنی است دستگاه سی دی رام دیسکهایی را می خواند که فقط از روی آنها می توان خواند و روی آنها نمی توان نوشت. یک سی دی رام تقریبا به اندازه ۷۰۰ دیسکت فلاپی اطلاعات را در خود جای می دهد در نتیجه وسیله بسیار مناسبی برای نرم افزارهای بازی، دائره المعارفها ، کتاب راهنمای تلفن و برنامه های چند رسانه ای است.اکنون در حالی که چند سالی بیشتر از آن زمان نمی گذرد، سرعت بازیابی داده ها توسط سی دی رام به ۳۶۰۰ کیلو بایت در ثانیه رسیده است - یعنی ۲۴ برابر سریعتر که آن را به صورت ۲۴x نمایش می دهند. سرعت انتقال داده ها توسط سی دی رام را با ۲۴x,..,۴x,۲x نشان می دهند یعنی ۲،۴،...و۲۴ برابر سرعت اولین دستگاههای سی دی رام. 

● سی دی رام ها چگونه کار می کنند؟ 

درون دستگاه سی دی رام یک موتور وجود دارد که صفحه سی دی رام را می چرخاند. یک هد هم درون این دستگاه روی سطح سی دی رام حرکت می کند تا از بخشهای مختلف صفحه سی دی رام اطلاعات را بخواند . حرکت این هد روی صفحه سی دی رام مشابه حرکت سوزن گرامافونهای قدیمی روی صفحه گرامافون است با این تفاوت که هد در سی دی رام با صفحه به هیچ وجه برخورد نمی کند. گردش صفحه سی دی رام در دستگاه به دو نوع متفاوت صورت می گیرد. در یک روش سرعت خواندن داده ها خیلی بالا نیست و در حد مشخصی ثابت می ماند. در روش دیگر می توان با سرعت فوق العاده بالایی داده ها را از دیسک خواند اما نه همیشه و نه برای همه داده ها. 

روش فنی ساخت دستگاههای سی دی رام تا همین اواخر روشی معروف به سرعت ثابتی خطی یا CLV (Constant Linear Velocity) بود. در روش CLV سرعت داده ها همیشه ثابت است چه سی دی رام از شیار درونی بخواند چه از شیار بیرونی زیرا سرعت چرخش صفحه تغییر می کند. وقتی دستگاه سی دی رام از مرکز صفحه دور می شود وبه شیارهای بیرونی نزدیک می شود، سرعت چرخش صفحه کند می گردد. بدین ترتیب با تند و کند کردن گردش صفحه سی دی رام اطلاعات در هر جای دیسک که باشد با سرعت ثابتی بازیابی می شود. سازنده سی دی رام هم به سادگی می تواند سرعت دستگاه را مشخص کرده و روی دسته بندی اعلام نماید. اشکال این روش در این است که تغییرات مداوم در گردش صفحه باعث تاخیر در خواندن می شود زیرا هد دستگاه برای خواند اطلاعات باید صبر کند تا گردش صفحه تغییر کردهو تند یا کند شود. این تاخیر مانعی در راه ساخت دستگاههای خیلی سریع است و اجازه نمی دهد سرعت بازیابی داده ها از مقدار معینی فراتر برود. نیاز به سرعت بیشتر در بازیابی داده ها باعث شد تا روش فنی دیـگری ابداع شود که به روش CAV (Constant Angular Velocity)یا سرعت زاویه ای ثابت معروف است در روش CAV درست برعکس CLV عمل می شود . یعنی سرعت گردش صفحه ثابت است و سرعت خواندن داده هاست که تغییر می کند. در این روش هر چه هد از مرکز صفحه به سمت بیرون می رود ، سرعت بازیابی داده ها بیشتر می شود در نتیجه سرعت کار دستگاه کاملا بستگی دارد به این که داده ها چگونه و در کجای صفحه سی دی رام پراکنده شده باشند. 

▪ نکته : وقتی روی جعبه سی دی رام ذکر می شود که سخت افزار لازم یک پردازنده پنتیوم ۱۰۰ مگاهرتز است یعنی این حداقل سخت افزار لازم برای بهترین کارایی دستگاه سی دی رام است. نکته اساسی این است که قبل از خرید یک دستگاه سی دی رام دقت کنید که آیا سخت افزار لازم آن را دارید یا خیـــر. 

اولین مزیت داشتن سی دی رام نصب سریع نرم افزارها و برنامه های بزرگی همچون Microsoft Office است .چون بازیابی داده ها از یک سی دی رام سریعتر انجام می شود. نصب یک نرم افزار بزرگ هم خیلی سریعتر انجام می شود . پس از نصب ، هر چند که بعضی از اطلاعات ممکن است روی دیسک سخت بنشیند اما همچنان حجم زیادی از اطلاعات می ماند که باید از روی سی دی رام خوانده شود. طبیعتا" هر چه دستگاه سی دی رام سریعتر باشد، اجرای برنامه سریعتر انجام خواهد شد. و همچنین در مورد بازیهای کامپیوتری داشتن یک دستگاه سی دی رام سریع از پرشها و مکثای ملال آور در حین بازی جلوگیری می کند. 

سی دی های ضبط شدنی: جابجایی از دیسکت به سی دی رام در چند سال گذشته افزایش یافته است. امروزه بسیاری از سازندگان ، نرم افزارهای خود را بر روی سی دی رام عرضه می کنند زیرا این رسانه داده های بسیار زیادی را در خود جای می دهد حدود ۶۰۰ مگابایت ، با گنجایش ۴۴/۱ مگابایتی است. و سی دی رامها گنجایش بسیار زیادی دارند برای ذخیره و بازیابی داده به صورت یک انتخاب طبیعی درآمده اند. و آنها فقط خواندنی هستند و کاربران نمی توانند آنها را به صورت وسایل ذخیره گر به کار ببرند. و با معرفی فناوری سی دی قابل ضبط (CD-Recordable) یا سی دی آر (CD-R) و امکان دادن به کاربران برای نوشتن داده ها برروی سی دی ها تغییر کرد. فناوری یکبار نویسی چندبار خواندنی بدین معنی است که نمی توانید مانند دیسکتها فایلهای خود را پاک کنید و مجددا" بنویسید. افزودن براین نسخه های اولیه دیسکرانهای سی دی - آر گران قیمت هستند و نصب و عملیات آنها دشوار است . 

دیکسرانهای CD-RW , CD-R با آن که برای تهیه نسخه پشیبان (Backup) ، آرشیو سازی ، و انتقال داده ها بسیار مناسب هستند به سرعت دیسک سخت نمی توانند داده ها را ضبط کنند و به سرعت دیسکرانهای سی دی رام جدید نیز نمی توانند داده ها را بخوانند. 

● آشنایی با ساختمان CD-ROM: 

CD-ROM علامت اختصاری Compact Disk-Read Only Memory است. این عبارت را می توان به صورت دیسک فشرده - حافظه فقط خواندنی ترجمه کرد. و فشرده است چون گنجایش آن حدود ۶۵۰ مگابایت اطلاعات روی دیسکی ۷۲/۴ اینچی است. آن را حافظه ای فقط خواندنی می نامند چون اطلاعات روی آن ضبط شده است. و دیگر نمی توان اطلاعات آن را مانند دیسکهای فلاپی پاک کرد و مجددا" اطلاعات جدید روی آن نوشت. 

● فایدهای CD-ROM چیست ؟ 

با انکه دیسکهای سخت امروزی گنجایش بیشتری از سی دی ها دارند و مهمترین علت متداول شدن سی دی ها ظرفیت ذخیره داده های بسیار زیاد آنها ست و دائره المعارفها را می توان در یک سی دی جای داد. و دیسکرانهای CD-ROM همچنین می توانند سی دی های صوتی را اجرا کنند. و البته برای این که کامپیوتر بتواند صوت ضبط شده در سی دی ها را اجرا کند باید حاوی کارت صوتی و نرم افزار لازم باشند.

رایتر ها:

مزیت ها

 ــ CD بسیار ارزان است.

 ــ با سرعت 40x می توانید یک CD را در زمانی زیر 3 دقیقه رایت کنید.

 ــ قابل حمل و نقل

 ــ معمولاً با همه کامپیوترها و دستگاههای صوتی امروز سازگاری دارند.

 ــ عمر طولانی (از نظر تئوری تا 100 سال)

 ــ CD ها از حافظه های مغناطیسی مانند هارد دیسک عمر بیشتری دارند.

مشکلات

 ــ ممکن است در هنگام رایت کردن مجبور به توقف کار خود با کامپیوتر شوید.

 ــ دیسک هایی با قابلیت رایت دوباره کندتر از CD های معمولی کار می کنند.

 ــ مقایسه ظرفیت CD با DVD آنرا ناامید کننده تر می کند.

سرعت درایو: رایت/ ری رایت/ خواندن

منظور از 24*10*40 چیست؟

 این سه عدد به سرعتهای رایت و ری رایت و خواندن CD اشاره می کنند. مثلاً اگر یک CD رایتر با مشخصات 24*10*40 داشته باشید به این معنی است که این رایتر CD معمولی را با سرعت 24x رایت می کند و یک CDبا قابلیت رایت مجدد را با سرعت 10x رایت می کند و CD ها را با سرعت 40x  رایت می کند. مثلاً زمانی که یک CD صوتی را گوش می دهد درایو CD آن را با سرعت 1x می خواند ولی اگر کامپیوتر این CD را یک جا بخواند 2 دقیقه زمان طول می کشد.

این سرعتها معمولاً به صورت میانگین محاسبه می شوند بنابراین اگر قابلیتها کمی از آنچه مشخصات اسمی نشان می دهد پایین تر باشد نگران نشوید.

دی وی دی رام و دی وی دی رایتر (DVD/RW) چه هستند؟

DVD-ROM ها مدتی است که وارد عرصه رقابت شده اند وبا امکانات بیشتر و با سازگاری با انواع بافت CD و قابلیت خواندن DVD بازار CD-ROM ها را در دست می گیرند دیگر کمتر شرکت معتبری را می توان یافت که CD-ROM تولید کند بنابراین در زمان خرید CD-ROM خوب فکر کنید.

یک DVD با قابلیت ذخیره سازی ۱۷ گیگا بایت (در انواع دو لایه و دو رویه ) ظرفیتی برابر ۲۶ CD معمولی ۶۶۵ مگابایتی دارد. اطلاعات روی DVD مانند CD روی یک شیار( پیت ) حلزونی رایت می شود.هر چه طول پیت کوچکتر و قطاع فشرده تر باشد ظرفیت بیشتر است (حداقل طول پیت روی DVD برابر ۴/۰ میکرو متر و رویCD برابر ۹/۰میکرومتر است فاصله قطاعها روی DVD برابر ۷۴/۰ میکرو متر و روی CD برابر۶/۱میکرومتر است.)

درDVD به همین ترتیب طول موج پرتو لیزر از ۷۸۰ نانو به ۶۵۰ تا ۶۳۵ نانومتر کاهش پیدا کرده می توان گفت که سرعت خواندن دیسک گردانهای DVD از دیسک گردانهای CD بیشتر است.مثلاً سرعت یکی از مدلهای توشیبا بدون سر و صدای عجیب و غریب به ۲۶ می رسد.

دیسک گردانهای DVD-ROM کنونی متعلق به نسل سوم هستند و می توان آتها را بدون هیچ مشکلی تحت ویندوز نصب کرد. این دستگاهها DVD را با سرعت ۴X یا ۵X می خوانند. سرعت خواندن CD در آنها به ۲۴X تا ۳۲X می رسد .

جایگزین شدن دستگاههای نسل سوم با نسل دوم کارایی را تا حد زیادی بالا می برد. آهنگ انتقال داده در محصولات نسل دوم ۲۷۰۰ کیلو بایت بر ثانیه است در حالیکه در محصولات جدید به ۶۰۰۰ کیلو بایت بر ثانیه می رسد.

همین وضعیت در خواندن CD نیز صادق است: سرعت خواندن در مدلهای نسل دومی ۱۰ تا ۱۲ برابر است در حالیکه در محصولات جدید به ۶ برابر رسیده اکثریت دیسک گردانهای DVD از نظر ربع خطا ضعف دارند.

آهنگ انتقال داده در دیسک گردانهای مربوط به نسل سوم حداکثر ۶ مگابایت بر ثانیه است بنابراین یک رابط E-IDE با آهنک انتقال خداکثر ۱۶ مگابایت بر ثانیه برای اتصال آنها کافی است البته برخی تولید کنندگان این دستگاهها رابا رابط SCSI ساخته اند.

▪ به این نکات توجه داشته باشید:

ـ به کیفت مکانیزم تصحیح خطا اهمیت دهید. با خوب بودن ا ین مکانیزم برخی خطاهای ناشی از خراشهای سطح دیسک و لکه هایی چون اثر انگشت تصحیح میشوند چنین چیزی از چند کیلو بایت سرعت بیشتر بهتر است.

ـ به میزان تجملی که نیاز دارید فکر کنید برخی کلیدها که برای ساده سازی پخش CDهای صوتی در نظر گرفته شده اند فقط روی گروهی از دیسک گردانها وجود دارد.

ـ چیزهایی که همراه باد یسک گردان عرضه می شود بسته به مارک آن تفاوت دارد ولی معمولاً یک دفترچه راهنما چند پیچ برای نصب و کابلهای داده و صوتی همراه دیسک گردان وجود دارد.

ـ بر سازگاری دستگاه تاکید داشته باشید برای اطمینان از آینده سازگاری با بافتهای قبلی CD و سیستمهای مختلف فایل را باید به عنوان پیش فرض در نظر داشته باشید.دیسک گردانهای کنونی از نسل سوم از اطمینان خوبی برخوردارند.

RAM

.              

حافظه موقت (RAM) چیست؟

معروفترین حافظه مورد استفاده کامپیوتر است . به این وسیله از انجایی که دستیابی به سلول های حافظه آن بلافاصله قابل دسترسی هست random access میگویند نقطه مقابل RAM را Serial Access Memory (SAM) مینامند همانطور که از نامش پیداست دیتاها را بصورت سریال مانند نوار کاست نگهداری میکند . در SAM اگر دیتایی در دسترس نباشد کلیه دیتاها چک میشوند تا به دیتای مورد نظر برسد . کاربرد SAM در حافظه بصورت بافر بیشتر مورد استفاده است . اما در RAM در هر لحظه ای که بخواهید میتوانید به دیتای مورد نظر دسترسی داشته باشید . در این مقاله سعی میکنم تمامی چیزهایی که لازمست تا بدانید RAM چیست و چه میکند را توضیح میدهم . 

یک چیپ حافظه تقریبا شبیه به میکروپروسسور همان IC (Integrated Circuit) هست در این مدارات مجتمع میلیون ها ترانزیستور و خازن قرار دارد . در تقریبا تمامی کامپیوتر ها در حافظه dynamic random access memory (DRAM) ترانزیستور و خازن مجموعا با هم یک سلول از حافظه را تشکیل میدهند که نمایش دهنده یک بیت از حافظه هستند . خازن یک بیت از حافظه را نگهداری میکند یا صفر یا یک . در مقابل ترانزیستور بصورت سوئیچی عمل میکند که وظیفه کنترل مدارات را روی چیپ حافظه دارد که ایا خازن را بخواند یا اینکه موقعیت را برای نخواندن ان و تغییر موضع ایجاد کند . 

خازن را میتوانید مثل سطلی در نظر بگیرید که الکترون ها در ان ذخیره میشوند . برای ذخیره کردن 1 در سلول حافظه این سطل پر از الکترون میشود و برای 0 شدن خالی از الکترون میشود . مشکلی که این خازنها دارند اینستکه پس از مرور زمان نشتی میکنند و گرایش به خالی شدن دارند . این اتفاقات در کمتر از میلی ثانیه اتفاق می افتد . بنابراین برای عملکرد درست حافظه پویا یا حتی CPU کنترل کننده حافظه باید انها را شارژکند تا مقدار 1 را در خودشان نگه دارند . یعنی کنترل کننده حافظه مدام حافظه را میخواند و دوباره انرا مینویسد ! این عملیات بصورت خودکار در یک ثانیه هزاران بار اتفاق می افتد . 

برای تصور قضیه فوق در ذهنتان فرض کنید سطل آبی داریم که از زیر سوراخ کوچکی دارد وقتی سطل را از اب پر میکنی و شیر اب را قطع کردی اب ظرف رو به اتمام میرود حالا برای اینکه ظرف همیشه پر از اب یا همان الکترون باشد یک شناور میگذاریم که با پایین امدن ان اب دوباره به ظرف بریزد . 

عملیات refresh شدن رم برای رم های پویا هست و عملا برای همین قضیه به این نام نامیده شده اند . بنابراین رم های پویا مداوما باید در حال refresh شدن باشند درغیر اینصورت اطلاعات داخل خود را از دست میدهند . بنابراین این refresh شدن ها باعث میشود از سرعت این رم کم بشود . 

سلول های حافظه روی یک تخته سیلیکونی قرار دارند که بصورت ارایه ای از ستون ها و سطر ها هست به ستون ها bitline و به سطرها wordline میگویند . محل تقاطع این دو محدوده شناسایی ادرس های سلول حافظه میباشد . 

DRAM ها مداوما ستونهایشان را شارژ میکنند تا ترانزیستور های خود را بصورت فعال نگهدارند . وقتی قرار باشد که مقدار یک را به خازن اختصاص دهد انرا شارژ میکند اما وقتی میخواهد ان مقدار را بخواند که ایا مقدار یک را دارد یا نه یک امپلی فایر حساس مشخص میکند که ایا خازن ظرفیتش از الکترون باندازه بیش از 50% هست یا خیر اگر هست مقدار یک دارد وگرنه باید مقدار یک به ان داده میشود . تحلیل عملکرد DRAM تا همینجا بماند بنابراین یادتان باشد که خازن ها به تنهایی نمیتوانند کاری کنند بلکه RAS و CAS برای ادرس دهی خازنها لازمند . یک کنتور برای انکه لحظات رفرش شدن را بشمارد . یک امپلی فایر حساس برای خواندن مقدار خازن و اینکه ایا خازن قابل نوشتن هست یا خیر . 

Static RAM (SRAM) از تکنولوژی متفاوتی استفاده میکند . در رم از نوع ایستا نوعی flip-flop وجود دارد که هر بیت از حافظه را نگهداری میکند . یک فلیپ فلاپ برای حافظه چهار تا شش ترانزیستور سیم کشی شده به هم دارد اما دیگر نیازی به تازه شدن و refresh شدن ندارند . و این همان نقطه ای است که باعث میشود رم ایستا از رم پویا پیشی بگیرد . به هر حال از انجایی که بخش های بیشتری نسبت به رم پویا در رم ایستا داریم بنابراین سلول های حافظه فضای بیشتری نسبت به رم پویا اشغال میکنند . بنابراین شما روی چیپ حافظه از حافظه کمتری برخوردار میشوید که باعث میشود این نوع حافظه گران شود . 

بنابراین رم ایستا سرعت بیشتری دارد اما گرانتر است اما رم پویا سرعت کمتری دارد در عوض ارزان تر است . لذا رم ایستا برای کش CPU بهتر است و رم پویا برای حافظه های بزرگتر پرکاربرد تر است . 

چیپ های حافظه امروزه بصورت کارتهایی که ماژول مینامیم هستند حتما شده که روی این حافظه ها اعدادی مثل 8*32 یا 4*16 را دیده باشید این اعداد تعداد چیپهای موجود در ان چیپ را نمایش میدهند و اینکه هر اما اینکه چه نوع رمی بر روی چه نوع پایه ای قرار بگیرد نیز نکته ایست که نباید از ان به این سادگی رد شد . در مقالات قبلی درمورد نحوه اتصال رم با مادربرد توضیحاتی داده ام . اما نکاتی را باز هم یاداور میشوم : 

SIMM single in-line memory module این برد از حافظه از 30 پین برای اتصال با ابعاد 9*2 سانتیمتر دارد در اکثر کامپیوتر ها SIMM ها را باید بصورت جفت نصب کنید علاوه بران میزان حافظه نیز در این جفت باید یکی باشد این بان دلیل است که پهنای باند ارتباطی باس مادربرد شما بیش از یک SIMM میباشد . یعنی برای انکه شما از 16 مگابایت رم بهره مند شوید باید دو رم 8 مگابایتی نصب کنید . که هر SIMM بفرض میتواند 8 بیت دیتا منتقل کند . در حالیکه باس سیستم میتواند 16 مگابایت منتقل کند . SIMM های اخیر در ابعاد 11*2.5 سانتیمتر هستند که از 72 پین برای اتصال استفاده میکنند که این پینها برای افزایش پهنای باند است که تا بیش از 256 مگابایت رم هم میتوان برانها نصب کرد . 

اما همانطور که میدانید SIMM ها قدیمی شده و تکنولوژی جدید بنام Dual in-line Memory Module (DIMM) وجود دارد . که دارای 164 یا 184 پین هستند با ابعاد تقریبا 14*2.5 سانتیمتر DIMM ها میتوانند از 8 مگابایت تا 1 گیگابایت گنجایش برای رم داشته باشند و دیگر نیازی به اینکه بصورت جفت قرار بگیرند ندارند . نوع دیگری هم وجود دارد که در مقاله مربوطه در مورد Rambus in-line Memory Module (RIMM) توضیح داده ام 

انواع رم های متداول 

SRAM Static RAM 

دارای چندین ترانزیستور به تعداد 8 تا 6 برای هر سلول حافظه اما بدون خازن در هر سلول که بهتر است برای کش استفاده شود 

DRAM Dynamic RAM 

دارای سلول های حافظه با ترانزیستور و خازن که نیاز به refresh شدن دارد . 

Fast page mode Dynamic RAM FPM DRAM 

نوع اولیه DRAM بود ماکسیموم سرعت انتقال داده ها در کش از نوع لایه دو به 176 MBps میرسید 

EDO DRAM Extended data-output Dynamic RAM 

مثل دیگر رم ها صبر نمیکند که تمامی اعمال پردازش روی بیت اول انجام شود و سپس سراغ بیت بعدی برود بلکه همان وقتی که ادرس بیت اول را شناسایی کرد بدنبال بیت بعدی میرود تقریبا 5% سرعت بیشتری نسبت به FPM RAM دارد حداکثر سرعت برای کش لایه دو مقدار 264 MBps میباشد . 

SD RAM Synchronous dynamic random access memory 

5% سرعت بیشتری نسبت به EDO DRAM دارد و معمولتر از نسخه اخیر است حداکثر سرعت ارتباط با کش لایه 2 به 528 MBps میرسد 

DDR SDRAM Double Rate SDRAM 

همان SDRAM منتهی با پهنای باند بیشتر حداکثر سرعت ارتباط با کش لایه 2 مقدار 1064 MBps میباشد البته برای باس 133 

RDRAM Rambus DRAM 

سرعتی فوق العاده ای دارد اما قیمت زیادی هم دارد . 

CMOS RAM 

مقدار کمی از حافظه که در کامپیوتر شما برای شناسایی دیگر اجزا به کار میرود این حافظه به یک باتری کوچک نیازمند است همان باطری که وقتی در کیس را باز میکنید و انرا میبینید . 

VRAM video RAM 

حافظه ای که روی کارت گرافیک یا ویدئویی شما نصب شده است